Góry Stołowe to jeden z najbardziej fascynujących obszarów górskich w Polsce, słynący z niezwykłych formacji skalnych i malowniczych krajobrazów. Ten wyjątkowy masyw, będący częścią Sudetów Środkowych, przyciąga turystów swoją unikalną budową geologiczną i różnorodnością atrakcji. Zarówno doświadczeni wędrowcy, jak i rodziny z dziećmi znajdą tu coś dla siebie – od wymagających szlaków po łagodne trasy spacerowe. Odkryjmy razem najciekawsze miejsca, które koniecznie trzeba zobaczyć podczas wizyty w Górach Stołowych.

Charakterystyka Gór Stołowych

Góry Stołowe to jedyne w Polsce góry płytowe, których struktura przypomina ułożone na sobie warstwy skalne. Powstały one około 100 milionów lat temu, gdy teren ten był dnem płytkiego morza, gdzie osadzały się kolejne warstwy piaskowca. Późniejsze ruchy tektoniczne i procesy erozyjne ukształtowały charakterystyczny krajobraz z płaskimi wierzchowinami i stromymi urwiskami, tworząc prawdziwy geologiczny cud natury.

W 1993 roku utworzono tu Park Narodowy Gór Stołowych, który chroni najcenniejsze fragmenty tego masywu. Park zajmuje powierzchnię około 63 km² i obejmuje najważniejsze atrakcje regionu, w tym słynne labirynty skalne, unikalne ekosystemy oraz rzadkie gatunki roślin i zwierząt.

Najwyższym szczytem Gór Stołowych jest Szczeliniec Wielki, wznoszący się na wysokość 919 m n.p.m.

Szczeliniec Wielki – korona Gór Stołowych

Szczeliniec Wielki to bez wątpienia najbardziej rozpoznawalna wizytówka całego regionu i obowiązkowy punkt każdej wycieczki. Ta monumentalna formacja skalna oferuje niezapomniane widoki i fascynujące formy skalne, którym nadano intrygujące nazwy – Wielbłąd, Małpolud czy Fotel Pradziada. Każda z nich pobudza wyobraźnię i stanowi doskonały temat do rodzinnych fotografii.

Na szczyt prowadzi szlak z ponad 600 kamiennymi schodami, rozpoczynający się w Karłowie. Mimo pewnego wysiłku, trasa jest dostępna nawet dla rodzin z dziećmi. Czas podejścia to około 45 minut, a całe zwiedzanie z przewodnikiem zajmuje około 1,5-2 godziny. Warto zaplanować odpowiednio więcej czasu, by nacieszyć się panoramicznymi widokami rozciągającymi się z platformy widokowej.

Szczególnie interesujące są wąskie szczeliny skalne, przez które prowadzi trasa zwiedzania. Najbardziej znaną jest „Piekiełko” – wąski korytarz, którym przeciskają się turyści, dostarczający wielu emocji zwłaszcza najmłodszym. Na szczycie znajduje się również schronisko PTTK, gdzie można odpocząć i posilić się przed dalszą wędrówką, delektując się tradycyjnymi specjałami kuchni regionalnej.

Błędne Skały – labirynt wśród piaskowców

Drugim, równie fascynującym miejscem w Górach Stołowych są Błędne Skały – wyjątkowy labirynt skalny położony na wysokości około 850 m n.p.m. Nazwa doskonale oddaje charakter tego miejsca – wąskie korytarze i szczeliny między ogromnymi blokami piaskowca sprawiają, że łatwo stracić orientację i poczuć się jak w baśniowym, kamiennym świecie.

Trasa zwiedzania Błędnych Skał ma długość około 1 km i prowadzi jednokierunkową pętlą przez najciekawsze formacje skalne. Niektóre przejścia są tak wąskie, że osoby o bardziej obfitych kształtach mogą mieć problem z przeciśnięciem się. Najbardziej znane miejsca to „Kurza Stopka”, „Tunel” czy „Kuchnia” – każde z nich ma swoją historię i legendę, którą chętnie przybliżają lokalni przewodnicy.

Do Błędnych Skał można dotrzeć szlakiem turystycznym z Kudowy-Zdroju (około 2,5 godziny marszu) lub samochodem, dojeżdżając do parkingu położonego około 800 metrów od wejścia do rezerwatu. Czas zwiedzania samego labiryntu to około 45-60 minut. W sezonie letnim warto przybyć wcześnie rano lub późnym popołudniem, by uniknąć tłumów i w pełni cieszyć się magią tego miejsca.

Inne wyjątkowe atrakcje Gór Stołowych

Skalne Grzyby

Skalne Grzyby to unikalne formacje przypominające kształtem gigantyczne grzyby. Powstały one w wyniku selektywnego wietrzenia skał – twardsze warstwy piaskowca tworzyły „kapelusze”, a miększe ulegały szybszej erozji, formując „trzony”. Najłatwiej dotrzeć do nich szlakiem z Wambierzyc lub Polanicy-Zdrój. Trasa jest łagodna i idealna na rodzinny spacer, oferując po drodze wiele malowniczych punktów widokowych i miejsc odpoczynku.

Szczeliniec Mały

Mniej znany, ale równie interesujący brat Szczelińca Wielkiego. Oferuje piękne widoki na okolicę przy znacznie mniejszej liczbie turystów. Na jego szczyt nie prowadzi żadna oficjalna trasa, co czyni go atrakcją dla bardziej doświadczonych turystów szukających spokoju i kontaktu z naturą. Z jego wierzchołka rozpościera się wspaniała panorama na Szczeliniec Wielki oraz czeską stronę Sudetów.

Wodospad Pośny

Niewielki, ale malowniczy wodospad położony w dolinie Pośny niedaleko Darnkowa. Woda spada tu z wysokości około 10 metrów, tworząc urokliwe miejsce odpoczynku podczas wędrówek. Najlepiej dotrzeć tu niebieskim szlakiem z Radkowa. Szczególnie warto odwiedzić to miejsce wiosną, gdy wodospad jest najbardziej obfity dzięki topiącym się śniegom, lub po intensywnych opadach deszczu.

Atrakcje dla rodzin z dziećmi

Góry Stołowe to doskonały kierunek dla rodzin z dziećmi. Poza głównymi atrakcjami, warto zwrócić uwagę na miejsca specjalnie przystosowane do najmłodszych:

• Szlak Skalnych Grzybów – stosunkowo łatwa trasa o długości około 4 km, która zachwyci dzieci fascynującymi formacjami skalnymi.
• Ekocentrum w Kudowie-Zdroju – interaktywna wystawa przybliżająca przyrodę Gór Stołowych w sposób przystępny dla dzieci, z wieloma grami edukacyjnymi i modelami.
• Bajkowa Kraina w Radkowie – park rozrywki z atrakcjami dla dzieci, idealny na odpoczynek po górskich wędrówkach, oferujący place zabaw i tematyczne instalacje.
• Minieuroland w Kłodzku – park miniatur z modelami najsłynniejszych budowli Europy, położony niedaleko Gór Stołowych, gdzie dzieci mogą odbyć podróż po całym kontynencie w kilka godzin.

Praktyczne informacje dla turystów

Planując wycieczkę w Góry Stołowe, warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach:

Najlepszy czas na zwiedzanie – od maja do października, choć każda pora roku ma swój urok. Szczególnie pięknie jest jesienią, gdy lasy mienią się kolorami złota i czerwieni, tworząc bajkową scenerię. Wiosną można podziwiać budzącą się do życia przyrodę, a zimą – oszronione formacje skalne.

Baza noclegowa – najlepszymi miejscowościami wypadowymi są Kudowa-Zdrój, Duszniki-Zdrój, Polanica-Zdrój oraz Radków i Karłów, położony w sercu gór. Znajdziemy tu zarówno luksusowe hotele spa, jak i przytulne pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne czy kempingi – każdy znajdzie coś odpowiedniego dla swojego budżetu.

Czas na zwiedzanie – aby zobaczyć najważniejsze atrakcje Gór Stołowych, warto zarezerwować minimum 2-3 dni. Na dokładniejsze poznanie regionu potrzeba około tygodnia. Taki czas pozwoli nie tylko na odwiedzenie głównych atrakcji, ale także na odkrycie mniej znanych, równie urokliwych zakątków.

Opłaty – wstęp do najważniejszych atrakcji (Szczeliniec Wielki, Błędne Skały) jest płatny, ale ceny są przystępne. Warto sprawdzić aktualne stawki na stronie Parku Narodowego Gór Stołowych. Dostępne są również bilety rodzinne i zniżki dla grup, co pozwala zoptymalizować koszty zwiedzania.

Góry Stołowe to wyjątkowe miejsce na mapie Polski, które łączy walory przyrodnicze z fascynującą geologią i bogatą ofertą turystyczną. Niezależnie od tego, czy jesteś miłośnikiem aktywnego wypoczynku, czy szukasz spokojnych krajobrazów, ten region z pewnością spełni twoje oczekiwania i pozostawi niezapomniane wrażenia. Każda wizyta w tym magicznym miejscu to nie tylko kontakt z przyrodą, ale także podróż w czasie – do epoki, gdy morze kształtowało te niezwykłe formy skalne, które dziś możemy podziwiać.